تخمین پروژه های نرم افزاری

تخمین پروژه های نرم افزاری

مدیریت پروژه نرم افزاری با مجموعه ای از فعالیت ها که به صورت سر جمع به آن طرح ریزی پروژه گفته میشود شروع میگردد. قبل از اینکه بتوان پروژه را شروع کرد مدیر پروژه و تیم نرم افزاری باید کاری را که قرار است انجام گیرد تخمین بزنند و همچنین منابع مود نیاز و زمان صرف شده مورد انتظار را از ابتدا تا انتها تعیین کنند.

طرح ریزی نرم افزار شامل این است که بتوان تخمین زد چقدر زمان، تلاش، پول و منابع مورد نیاز در ساخت یک سیستم نرم افزاری خاص نیاز داریم. بعد از آنکه حوزه پروژه تعیین شد و مساله نیز به مسائل کوچکتر شکسته شد مدیران نرم افزاری با استفاده از داده های تاریخچه ای پروژه و تجارب حرفه ای خود برای هر کدام از آنها تخمین هایی را به دست می آورند. تخمین های نهایی نیز با در نظر گرفتن پیچیدگی مسئله تنظیم میشود. محصول کاری نتیجه شده، طرح مدیریت پروژه نام دارد.

 

عوامل موثر در مطمئن بودن تخمین

► پیچیدگی پروژه

► اندازه پروژه

► درجه عدم قطعیت سازگاری: درجه ای است که به آن میزان نیازمندی ها معین و ثابت شده اند، سادگی ای که به آن اندازه میتوان عملیات را تقسیم نمود و ماهیت سلسله مراتبی اطلاعات پردازش شده .

► موجود بودن اطلاعات سلسله مراتبی

 

فرآیند طرح ریزی پروژه

در زیر مجموعه فعالیت های وابسته به طرح ریزی پروژه نرم افزاری ارائه شده اند:

► بنیان کردن حوزه پروژه

► تعیین امکان سنجی

► تحلیل ریسک ها

► تعیین منابع مورد نیاز (منابع انسانی، نرم افزاری، محیطی، هزینه وتلاش)

► توسعه دادن زمانبندی پروژه (ایجاد مجموعه وظایفی با معنی، تعریف شبکه وظیفه، تعریف مکانیزم های ردگیری زمانبندی)

 

شدنی بودن پروژه

وقتی که حوزه پروژه معین شد، بهتر است که سوالات زیر پرسیده شود: 1) آیا نرم افزاری را که این حوزه را پاسخ میدهد میتوانیم بسازیم؟ 2) آیا انجام پروژه شدنی است؟

پیشنهاد میشود که بازه بندی پروژه به تنهایی کافی نیست. هنگامیکه حوزه پروژه تعیین شد، تیم نرم افزاری و سایرین باید مشخص کنند که آیا میتوان پروژه را در ابعادی که در حوزه پروژه تعریف شده انجام داد یا خیر. بعبارت دیگر شدنی بودن یک کار از لحاظ فنی، دلیلی کافی برای تولید یک محصول نیست. همچنین محصول باید به نیازمندی های مشتری نیز پاسخ دهد.  

 

تخمین منابع

دومین عامل در طرح تخمین پروژه تخمین منابع است. تخمین منابع در سه بعد افراد، قطعات نرم افزاری قابل استفاده و محیط توسعه انجام میگیرد.

► منابع انسانی: تعداد افراد مورد نیاز، مهارتهایی که برای تکمیل توسعه پروژه نیاز است و موقعیت فیزیکی افراد را تعیین میکند.

► منابع نرم افزاری قابل استفاده مجدد: در طرح تخمین، چهار دسته از منابع نرم افزاری مد نظر قرار میگیرند: قطعات آماده، قطعات تجربه شده، قطعات کمتر تجربه شده، قطعات جدید.

► منابع محیطی: محیط مهندسی نرم افزار، شامل نرم افزارها و سخت افزارهایی است که پروژه نرم افزاری را حمایت میکنند.

 

انتخابهایی برای تخمین پروژه نرم افزاری

نرم افزار گرانترین عنصر سیستم های مبتنی بر کامپیوتر است و درنتیجه، تجاوز کردن هزینه از حد تخمینی میتواند برای توسعه دهندگان خطرناک باشد. معمولا عوامل زیادی از جمله عوامل انسانی، فنی، محیطی و سیاسی، میتوانند در تخمین هزینه نهایی موثر باشند. جهت دستیابی به تخمین هایی قابل اعتماد از لحاظ هزینه وتلاش گزینه های زیر وجود دارند:

► تخمین را تا اواخر پروژه به تاخیر بیاندازیم. البته در کل، چنین کاری عملی نیست زیرا تخمین هزینه باید در ابتدا انجام گیرد.

► تخمین ها را بر اساس پروژه های مشابهی که اخیرا تمام شده اند، انجام دهیم. اگرچه این کار معقولانه است، ممکن است گاهی تجارب گذشته نتوانند نشانگرهای خوبی برای پروژه های آینده باشند.

► با استفاده از روش های تجزیه ساده، هزینه و تلاش را تخمین بزنیم.

► از مدل های تجربی برای تخمین هزینه و تلاش استفاده کنیم.

دومدل آخر روشهای تخمین مناسبی را فراهم می آورند. البته این دو وش باید  در ترکیب هم انجام گیرند و دیگری را وارسی کنند. کارایی هر کدام از این روشها به میزان زیادی وابسته به داده های تاریخچه ای است که از آنها استفاده میکنند.   

 

روشهای تجزیه در تخمین نرم افزاری

جهت تخمین پروژه خصوصا هنگامیکه پروژه پیچیده است، از روش تجزیه مسائل به مجموعه ای از مسائل کوچکتر استفاده میگردد. تجزیه به دو صورت تجزیه مساله و تجزیه فرآیند انجام میگیرد. قبل از انجام تخمین تخمینی از اندازه نرم افزار باید انجام گیرد.

► اندازه نرم افزار : چون دقت تخمین پروژه به دقت اندازه نرم افزار برمیگردد این تخمین اولین چالش طرح پروژه است. این تخمین به چهار صورت منطق فازی، FP، قطعات استاندارد و تغییرات انجام میگیرد.

► تخمین مبتنی بر مساله : این تخمین به دو صورت انجام میگیرد : تجزیه با استفاده از LOC با تاکید بر عملیات نرم افزار و تخمین با استفاده از FP و تاکید بر خصوصیات دامنه اطلاعاتی

► تخمین مبتنی بر فرآیند: در این روش، تجزیه براساس وظایف مورد نیاز برای تکمیل چارچوب فرآیند نرم افزار انجام میگیرد.

► تخمین با استفاده از مورد کاربر : این روش به نظر مفید به نظر میرسد اما به علت نقص در استانداردسازی جای بحث دارد.

 

مدل تخمین تجربی

یک مدل تخمین برای نرم افزار کامپیوتری از فرمولهایی که به صورت تجربی استخراج شده اند استفاده میکند تا میزان تلاش را بعنوان تابعی از LOC یا FP پیش بینی کند. معمولا به دلیل اینکه داده های تجربی از تعداد محدودی پروژه که قبلا انجام گرفته اند بدست می آیند، هیچ مدل تخمینی برای همه پروژه ها و محیط ها مناسب نیست. یک مدل تخمین باید جهت انعکاس شرایط خاص خود پروژه تنظیم گردد. این مدلها معمولا با تحلیل داده های پروژه های تاریخچه ای استخراج میشوند و با نفر – ماه به عنوان متغیر وابسته و LOC، FP یا متغیرهای وابسته به اشیا بعنوان متغیرهای غیر وابسته، تخمین ها انجام میشوند. برخی از این مدلها عبارتنداز :

► مدل هزینه سازنده COCOMO : نمونه ای از مدل های تخمین ایستا است.

► مدل COCOMO ǁ :سلسله مراتبی از مدلهای تخمینی است که با درنظر گرفتن فاز فرآیند، آن تبدیل به یک مدل تخمین پویا میکنند.

► معادله نرم افزار : یکی از مدلهای پویای تخمین است.